Dermatitis perioralis betekent letterlijk ‘ontsteking van de huid rond de mond’ (dermatitis = ontsteking van de huid, perioralis = rond de mond). Deze aandoening wordt gekenmerkt door roodheid van de huid rond de mond met kleine pukkeltjes en puistjes. Het komt vooral voor bij jonge vrouwen en soms bij kinderen. Een vergelijkbare huiduitslag, *dermatitis periocularis*, kan rond de ogen voorkomen.
Hoe ontstaat dermatitis perioralis?
Deze dermatitis ontstaat vaak door het gebruik van crèmes of zalven met corticosteroïden (bijnierschorshormonen) in het gezicht, veelal voorgeschreven voor aandoeningen zoals eczeem. Sterkere corticosteroïden vergroten de kans op dermatitis perioralis, maar zelfs het zwakst werkende hormoon (hydrocortisonacetaat) kan de oorzaak zijn. Het gebruik van corticosteroïdpreparaten die voor astma worden geïnhaleerd, kan ook deze aandoening veroorzaken.
Niet altijd is er een verband met corticosteroïden; soms spelen cosmetica, met name foundation en andere vet- of oliebevattende make-up, een rol, en in sommige gevallen is er geen duidelijke oorzaak.
Wat zijn de verschijnselen?
Dermatitis perioralis ontstaat meestal plotseling op de bovenlip, naast de neus of op de kin. Het hele gebied rond de mond kan worden aangetast, met een smalle zone van normale huid langs de lippen. De aangetaste huid vertoont veel kleine rode pukkeltjes en puistjes op een rode en schilferige ondergrond. Bij dermatitis periocularis ontstaan vergelijkbare afwijkingen rond de ogen en op de oogleden, wat sterk kan lijken op acne of rosacea.
Over het algemeen jeukt de aandoening licht en kan de huid branderig en gevoelig zijn. Contact met zeep en blootstelling aan zonlicht kunnen irriteren.
Diagnose en behandeling
De diagnose wordt meestal gesteld op basis van de kenmerkende afwijkingen, waarbij een biopt meestal niet nodig is. De belangrijkste behandeling is stoppen met het gebruik van corticosteroïdcrème of -zalf, evenals make-up. Het stoppen van de hormooncrème kan echter leiden tot een tijdelijke verergering van de huiduitslag, maar het hergebruik van de crème moet worden vermeden.
Dermatitis perioralis wordt vaak behandeld met een gel of crème die metronidazol of erythromycine bevat. Calcineurineremmers zoals tacrolimus en pimecrolimus, die het afweersysteem in de huid onderdrukken, kunnen ook worden gebruikt. Soms wordt tijdelijk hydrocortisoncrème gebruikt om geleidelijk te stoppen met sterkere hormooncrèmes. Antibiotica in de vorm van tabletten, zoals tetracycline, doxycycline of minocycline, worden ook voorgeschreven. Het gebruik van sommige antibiotica kan echter de betrouwbaarheid van anticonceptie verminderen.
Vooruitzichten
Na genezing keert dermatitis perioralis meestal niet terug. Het lokale gebruik van corticosteroïden wordt afgeraden om herhaling te voorkomen.