Allergie voor bijen- en wespensteken: symptomen en behandeling

In het kort

• Een allergie voor bijen- of wespensteken ontstaat door een overgevoeligheidsreactie van het immuunsysteem.
• Symptomen kunnen variëren van milde zwelling tot levensbedreigende anafylaxie.
• De behandeling bestaat uit antihistaminica, corticosteroïden of een adrenaline-injectie.
• Preventie is mogelijk door voorzorgsmaatregelen te nemen en desensibilisatietherapie te overwegen.

Wat is een allergie voor bijen- en wespensteken?

Een allergie voor bijen- en wespensteken ontstaat wanneer het immuunsysteem overdreven reageert op het gif dat door de steek in het lichaam komt. Terwijl een normale reactie beperkte roodheid en zwelling veroorzaakt, kan een allergische reactie ernstigere symptomen geven.

Wat merk je bij een allergische reactie op een bijen- of wespensteek?

De reactie op een steek kan variëren van mild tot ernstig:

• Milde reactie:
  • Roodheid, zwelling en pijn op de plaats van de steek.
  • Jeuk rondom het gestoken gebied.

• Matige allergische reactie:
  • Uitgebreide zwelling (langer dan 10 cm) rondom de steekplaats.
  • Urticaria (galbulten) op andere delen van het lichaam.
  • Misselijkheid, braken en duizeligheid.

• Ernstige allergische reactie (anafylaxie):
  • Ademhalingsproblemen, piepende ademhaling of benauwdheid.
  • Opzwellen van gezicht, tong of keel.
  • Snelle hartslag en bloeddrukdaling.
  • Hartritmestoornissen en bewustzijnsverlies (direct medische hulp nodig).

Mogelijke oorzaken van een allergie voor bijen- en wespensteken

De allergie ontstaat door een immuunreactie tegen de eiwitten in het gif van bijen en wespen. Risicofactoren zijn:

• Eerdere allergische reacties op steken.
• Herhaalde blootstelling aan bijen- of wespengif.
• Erfelijke aanleg voor allergieën.

Is een allergie voor bijen- en wespensteken ernstig?

Ja, in sommige gevallen kan een allergische reactie levensbedreigend zijn. Een anafylactische reactie vereist direct medische hulp en een adrenaline-injectie (EpiPen). Sterke bloeddrukdalingen kunnen hartritmestoornissen en bewustzijnsverlies veroorzaken.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Een specialist kan de diagnose bevestigen met:

• Huidtest: om te controleren op een directe reactie op bijen- of wespengif.
• Bloedtest: om allergie-specifieke antistoffen (IgE) te meten.

Wat kun je zelf doen bij een allergische reactie op een steek?

• Bij een milde reactie:
  • Koel de plek met een ijscompres.
  • Gebruik een antihistaminicum tegen jeuk en zwelling.
  • Vermijd krabben om infecties te voorkomen.

• Bij een matige reactie:
  • Neem een ontstekingsremmende pijnstiller zoals ibuprofen.
  • Houd de zwelling in de gaten en raadpleeg een arts als deze toeneemt.

• Bij een ernstige reactie (anafylaxie):
  • Dien direct een adrenaline-injectie (EpiPen) toe.
  • Bel direct 112.
  • Ga liggen met opgeheven benen om de bloeddruk te stabiliseren.

Behandelingen bij een allergie voor bijen- en wespensteken

Afhankelijk van de ernst kunnen verschillende behandelingen worden ingezet:

• Antihistaminica: bij lichte tot matige reacties.
• Corticosteroïden: om ernstige zwellingen te verminderen.
• Adrenaline-injectie (EpiPen): bij anafylaxie.
• Immunotherapie (desensibilisatie): langdurige behandeling die de gevoeligheid voor insectengif vermindert en toekomstige ernstige reacties kan voorkomen.

Hoe voorkom je een allergische reactie op een bijen- of wespensteek?

• Draag lichte, neutrale kleding zonder parfum.
• Vermijd zoet voedsel en dranken in de buitenlucht.
• Blijf kalm bij de aanwezigheid van bijen en wespen; sla niet om je heen.
• Gebruik horren en klamboes om insecten buiten te houden.
• Draag gesloten schoenen en vermijd blootsvoets lopen in gras.
• Overweeg immunotherapie als je eerder een ernstige allergische reactie hebt gehad.

Wanneer bel je de huisarts bij een allergie voor bijen- en wespensteken?

Neem contact op met een arts als:

• Je eerder een allergische reactie op een steek hebt gehad.
• De zwelling langer dan 48 uur aanhoudt of verergert.
• Je overweegt immunotherapie om de allergie te verminderen.
• Je een adrenaline-injectie nodig hebt en wilt weten hoe je deze moet gebruiken.

Maak een afspraak met een ervaren en gecertificeerde online dermatoloog

Wil je weten of je allergisch bent voor bijen- of wespensteken en hoe je jezelf kunt beschermen? Of twijfel je of je verdere actie moet ondernemen? Vraag dan een consult aan via onze app.

Bekijk de mogelijkheden.